Doğru seçimi yapmak
Bir taşıma bandının aşınma direnci nitelikleri, kullanım ömrünü belirleyen ana faktörlerden biridir ve nihayetinde maliyet etkinliğinin en doğru testidir. Aşınmaya dayanıklı dış kaplamanın en iyi tipini ve kalitesini seçmek, konveyör bantların etkinliğini ve çalışma ömrünü büyük ölçüde belirleyecektir.
Bir tedarikçi tarafından ‘aşınmaya dayanıklı’ olarak belirtilen bir kayışın doğal olarak çabuk aşınmamasının beklenmesi yaygın bir yanılgıdır. Farklı aşınma ve aşınma nedenleri, farklı türde aşınmaya dayanıklı kapaklar gerektirir. Örneğin, kayış yüzeyinin kesilmesine ve oyulmasına neden olan kaya, kereste veya cam gibi ağır veya keskin nesneleri taşıyan kayışlar; kelimenin tam anlamıyla lastik kaplamayı sürekli ovalayan zımpara kağıdı gibi davranan agrega, kum ve çakıl gibi ince malzemeleri taşıyan kayışlara kıyasla farklı direnç özelliklerine ihtiyaç duyar.
Genel bir kural olarak, konveyör bant yüzey aşınmasının %80’i, bandın üst kapağında ve yaklaşık %20’si alt kapakta oluşur. Üst kapaktaki aşınma, özellikle bandın dökme malzeme tarafından darbeye maruz kaldığı yükleme noktasında veya ‘istasyonda’ ve malzemenin etkin bir şekilde ‘hızlandırıldığı’ boşaltma noktasında, taşınan malzemelerin aşındırıcı etkisinden kaynaklanır. Sanılanın aksine kısa kayışlar (50 metrenin altında), uzun kayışlara kıyasla yükleme ve boşaltma noktalarından daha sık geçtiklerinden genellikle daha hızlı aşınırlar. Bu nedenle, doğru tipte kaplama kalitesi seçimi ve daha kısa uzunluktaki kayışların kalınlığı her zamankinden daha da önemli hale gelir.
Kayışın alt kapağındaki aşınma, esas olarak tambur yüzeyi ve makaralarla sürtünme temasından kaynaklanır. Bu tip aşınmanın hızı ve homojenliği, yanlış hizalanmış veya aşınmış tamburlar ve yanlış açılara ayarlanmış makaralar gibi diğer birçok faktörden olumsuz etkilenebilir. Ozon bozulması (çatlama) veya atık malzeme birikiminin olduğu kirli bir ortam gibi faktörler aşınmayı hızlandırabilir. Bant temizleme sistemleri, özellikle çelik kenarlı sıyırıcılar da üst kapak yüzeyinde aşınmaya neden olabilir.
Daha büyük her zaman daha iyi değildir
Kaplamanın gerçek kalınlığı önemli bir husustur. Genel olarak ele alındığında malzeme ne kadar aşındırıcıysa ve konveyör ne kadar kısaysa, kapak o kadar kalın olmalıdır. Prensip olarak, üst kapak ile alt kapak arasındaki kalınlık farkı 3’e 1 oranını geçmemelidir. Birçok konveyör bandı kullanıcısı işletim ömrünü uzatmak amacıyla, giderek daha kalın kaplamalara sahip bantları takmaya başvurur; ancak, çok kalın kapaklar potansiyel olarak başka sorunlara neden olabilir. Gerçekte, en önemli tek faktör, kayış kaplama kauçuğunun gerçek aşınma direncidir.
Uluslararası kalite standartları
Uluslararası kabul görmüş iki standart seti vardır: Aşınma için ISO 10247 (H, D ve L) ve daha uzun süredir yerleşik DIN 22102 (Y, W ve X) standartları. Genel anlamda, DIN Y ‘normal’ hizmet koşullarıyla ilgilidir. Daha aşındırıcı malzemeler için ise DIN W ve ağır ve keskin büyük topak boyutlarından kaynaklanan kesme, darbe (yüksek düşme yüksekliklerinden), aşınma ve oluk açmaya karşı dayanım için DIN X standardı.
Her üretici, farklı aşınmaya dayanım özelliklerine sahip kaplamalar için kendi polimer karışımını veya “tarifini” kullanır. Kullanılan ana polimerler, sentetik bir kauçuk olan Stiren-Butadien-Kauçuk (SBR) ve Doğal Kauçuk olan NR’dir. Temel olarak, SBR aşınmaya karşı iyi bir genel dirence sahiptir, doğal kauçuk ise kayda değer ölçüde daha pahalı olmasına rağmen kesme, yırtılma ve oyuk açmaya karşı daha fazla dirence sahiptir. Birçok üretici, maliyetleri (fiyatları) düşük tutmak için mümkün olan her yerde doğal kauçuğun kullanımından kaçınmaya çalışır. Buna rağmen, sonuçta kayışın çalışma ömrü üzerinde olumsuz bir etkisi olabilecek bir etkiye sahiptir.
Alıcı dikkat
Uluslararası standartlara uygun aşınmaya dayanıklı kapaklar bile genellikle kabul edilemeyecek kadar kısa sürelerden sonra değiştirilmelidir. Konveyör bant alıcılarının DIN ve ISO standartlarının yalnızca minimum kabul edilebilirlik ölçütü olduğunu hatırlamaları önemlidir. O zaman bile testler, üreticilerin iddialarına rağmen, %50’den fazlasının bu minimum standartların önemli ölçüde altında olduğunu ortaya koyuyor. Dunlop’un yaklaşımı hem spesifik hem de birleşik aşınma nedenleriyle başa çıkmak için özel olarak tasarlanmış bir dizi aşınmaya dayanıklı kaplama geliştirmek olmuştur. Dunlop daha uzun ömürlü ve dolayısıyla daha uygun maliyetli bir çözüm sağlamak için uluslararası kalite standartlarını önemli bir farkla aşmaktadır. Bunun mükemmel bir örneği, DIN Y standardını %25’ten fazla aşan Dunlop’un RA ‘standart’ aşınmaya dayanıklı kapağıdır. Dunlop, son derece aşındırıcı malzemeler için veya sadece daha uzun bir çalışma ömrü elde etmek için en yüksek aşınmayı aşan RS kaplamasını geliştirdi: DIN W ve eş değeri ISO ‘D’ standardı.
Tavsiye alın
Çoğu zaman, bir kayışın kalitesi (aşınma direnci dahil) fiyatına yansır. Orijinal üretici spesifikasyonlarını çok dikkatli bir şekilde kontrol etmek ve siparişinizi vermeden önce ilgili uluslararası standarda test edilmiş performansın belgelenmiş kanıtını istemek, her zaman harcanan emeğe değer.
