Bir bant, örneğin erken aşınma veya çok kolay yırtılma nedeniyle çalışmıyorsa, yaşam ömrü nispeten kısadır. Yangın geciktiricili olarak belirtilen konveyör bant alev alırsa ve yangına gerektiği gibi dayanım göstermezse, sonuçlar felaket olabilir.

Hiçbir konveyör bant yangına dayanıklı değildir

Akılda tutulması gereken en önemli şey, konveyör bantların yangına tamamen dayanıklı olamayacağıdır. Kaplamalarda kullanılan kauçuk ve kumaş katları arasındaki kauçuk sıyırma, yangına dayanacak şekilde tasarlanabilir; ancak kayışın yapısının tümü yanmaz hale getirilemez. Yangın geciktiricili konveyör bant seçiminde, belirli bir uygulama veya ortam için ihtiyaç duyulan gerçek yangın geciktirme seviyesine karar vermek çok önemlidir.

Yanıcı toz ve gaz içeren ortamlar

Genel kullanım (yer üstü) için en temel elektrik ve yanıcılık güvenliği koşulları EN 12882 Kategori 1’de yer almaktadır. Kömür tozu, gaz, gübre, tahıl veya diğer potansiyel olarak yanıcı maddelerin olduğu ATEX düzenlemeli alanlarda, taşıma bandında atmosferi tutuşturabilecek statik elektrik oluşur. Dunlop’ta bir süre önce tüm kayışlarımızın antistatik ve uluslararası EN/ISO 284 standartlarına uygun olmanın en güvenli yaklaşım olduğu sonucuna ulaştık. Bu, tümünün ATEX 95 (94/9/EC Direktifi) sınıflandırılmış bölgelerde kullanılabileceği anlamına gelir.

Yer üstü ve genel hizmet uygulamaları 

Yangın güvenliği çok önemli bir konu olduğu için konveyör bantların kendi kendini söndürme özelliklerinin ölçülmesinde kullanılan birçok farklı testin bulunduğu çok sayıda güvenlik sınıflandırması ve uluslararası standart bulunmaktadır. Normal endüstriyel uygulamalarda kullanılan bantlama testlerinin çoğunun temeli, EN/ISO 340’dır. Bu standart, yangına kaplamalı dayanıklılık (K) ile kaplamalı veya kaplamasız yangına dayanıklılık (S) arasındaki ayrımı ortaya koyar. ‘Kaplamalı veya kaplamasız’ın önemi, aşınmanın yanıcı karkası koruyan yangına dayanıklı kauçuk miktarını azaltmasıdır. ‘K’ ve ‘S’ dereceleri arasında karar vermenin en iyi yolu, taşınan malzemeyi dikkate almaktır. Orta düzeyde aşındırıcı malzemelerde ‘K’ derecesi genellikle tamamen yeterlidir. Bununla birlikte, malzeme aşındırıcı özellikteyse ve üst kapağı oldukça hızlı aşınmaya meyilliyse veya biyokütle taşıyorsa (ki bu da tutuşabilir) o zaman en güvenli seçenek ‘S’ (Sınıf 2B) derecesidir. Hem ‘K’ hem de ‘S’ sınıflarında, karkasın kumaş katmanlarını birbirine bağlayan kauçuk sınırında yangına dayanıklı olması gerekir. ‘S’ sınıfı (kaplamasız yangına dayanıklı) söz konusu olduğunda, kauçuk, ‘K’ sınıfı için kullanılan sınırlardan daha kalın olmalıdır.

Yangına ve aşınmaya dayanıklı

Ateşe dayanıklı kauçuk oluşturmada kullanılan bileşenler genellikle aşınma dayanımı üzerinde olumsuz bir etkiye sahiptir. Kauçuğun kalınlığı azaldıkça koruma seviyesi de azalır. Dunlop’ta kauçuk teknisyenlerimiz, aşınmaya karşı son derece dayanıklı, aynı zamanda yangına da direnç gösteren kauçuk bileşikler geliştirmiştir. Alıcılar aşınma seviyesini gösteren teknik verileri istemeli ve ortalama 150 mm³’den az bir yüzölçümü ortalamasını tercih etmelidir.

EN/ISO 340 testi 

340 test, 6 ayrı kayış örneğinin yanmaya neden olacak şekilde çıplak aleve maruz bırakılmasını içerir. Alevin kaynağı daha sonra kaldırılır. Alevin ardından test parçasına belirli bir süre boyunca hava akımı uygulanır. Alev çıkarıldıktan sonra kayış numunesinin kendi kendine sönmesi için geçen süre ölçülür. Devam eden yanma süresi (görünür alev), altı test numunesinden oluşan her bir grup için maksimum kümülatif süre 45 saniye olmak üzere, her numune için 15 saniyeden az olmalıdır. Bu, ateşin hareketli bir kayış boyunca hareketini belirler. Bir üretici, yangına dayanıklı kayışının ISO 340 testini geçtiğini belirtse bile, alıcı yine de dikkatli olmalıdır. Tipik bir konveyör bant, yangını 15 saniye içinde 40 metreden daha fazla yayabilir. Bu nedenle Dunlop’un gerekli zaman sınırı standardı bir saniyeden fazla değildir; ideal olanı ise 0 saniyedir. Yangına dayanıklı kayış alıcılarının, test sonuçlarını görmelerini ve testleri gerçekleştiren laboratuvarın EN ISO 17025 (bölüm 5) standartlarına uygunluğunu kontrol etmeleri önerilir.

Hangi standart yangın direncine ihtiyacım var?

Açık havada kullanılan kayışların büyük çoğunluğu için Sınıf 2A veya 2B yeterlidir. Sınıf 2A’ya göre, kayış numunelerinde (‘K’ sınıfı) kapaklar bozulmadan kayış ISO 340’ı geçebilmelidir. Sınıf 2B’ye göre, kayışın ayrıca üst ve alt kaplama kauçuğu çıkarılmış haldeyken (‘S’ sınıfı) ISO 340 testini geçebilmesidir. Kayışın elektriksel iletkenliğinin de ISO 284 koşullarının karşılanmasını gerektirir.

Ateşle oynamak

Üreticiler ve tedarikçiler test sertifikaları sağlasa da bazı durumlarda sertifika, üreticinin test amacıyla ürettiği kayışlarla ilgili olabilir. Sahaya teslim edilen gerçek kayış, gerekli standarda uygun olmayabilir. Daha fazla güvence için akredite bir test kurumu veya laboratuvarı tarafından test edilmek üzere fazladan bir metre kayış sipariş etmenizi öneririz